९ पुस: अमेरिकाको केन्टकी राज्य हालै आएको टोर्नाडो आँधीले नराम्ररी प्रताडीत भएको छ । गरीब र कामदारहरूको सामान्य दिनचर्यामा त्यसको प्रत्यक्ष प्रभाव परेको छ । त्यहाँको एक मैनबत्ती कारखानाका कामदारहरूले रोजगारदाताले खतरनाक आँधी आउँदा पनि कर्मचारीहरूलाई चाँडै घर जान अनुमति दिन अस्वीकार गरेर “स्पष्ट उदासीनता” प्रदर्शन गरेको दाबी गर्दै मुद्दा दायर गरेका छन्। उनीहरूले रोजगारदाताको उदासीनताले त्यहाँ काम गर्ने आठ कामदारको ज्यान गएको दाबी सहित मुद्दा दायर गरेका हुन् ।
स्थानीयहरू आफ्ना भग्नावशेष घरहरू मर्मत गरिरहेका देखिन्छन् । मौसम प्रतिकूल बनिरहेको छ । दैनिक दिनचर्या कष्टकर बनिरहेको छ । सफाइ कर्मचारीहरूले ढालिएका रूखहरू र अन्य भग्नावशेषहरू हटाइरहेका छन्। पश्चिमी केन्टकीको आँधीले प्रभावित क्षेत्रहरूमा केही समय २ इन्च (५ सेन्टिमिटर) सम्म पानी पर्न सक्ने अधिकारीहरूले जनाएका छन् । राष्ट्रपति जो बाइडेनले आपत्कालीन अवस्थाको घोषणा गरेर उद्धारमा खट्न स्थानीय सरकारलाई निर्देशन दिसक्नुभएको छ तर पनि स्थानीयहरू पीडामा नै देखिन्छन् ।
केन्टकीका गभर्नर एन्डी बेशियरले हालै एक कार्यक्रममा घरहरू भत्किएका मानिसहरूका लागितत्काल घर मर्मत गरेर बस्न कठिन भएको बताएका छन् । उनले भने, “भत्किएका घरका छाना मर्मत गरेपनि आउँदै गरेको वर्षात्ले त्यसलाई बिगार्ने छ।“
यसै बीच बुधवार मात्र अबेर माइफिल्ड कन्स्युमर क्यान्डल प्रोडक्ट कम्पनीका विरुद्ध दायर गरिएको मुद्दमा केन्टकीको व्यावसायिक सुरक्षा र स्वास्थ्य कार्यस्थलको मापदण्डको उल्लङ्घन गरेको आरोप लगाइएको छ । जसले कर्मचारीलाई मृत्यु र चोटपटकको खतराको बाबजुद काममा लगाइएको आरोप छ। दावी गरिएको छ कि यदि कामदारहरूले टोर्नाडो आउँनु भन्दा केही घण्टा अघि काम छाडे भने उनीहरूलाई बर्खास्त गर्ने धम्की दिइएको थियो त्यसैले कामदार भाग्न सकेनन्। मुद्दामा क्षतिपूर्ति र दण्डात्मक क्षतिको माग गरिएको छ।
कम्पनीका सीईओ, ट्रोय प्रोपेसले बुधवार विज्ञप्ति जारी गर्दै भनेका छन्-कम्पनीले कारखानामा आँधीबेहरी आउँदाका बखतको व्यवस्थापक र कर्मचारीहरूको कार्यहरूको समीक्षा गर्न “स्वतन्त्र विशेषज्ञ टोली” राखेको छ। दावी गरिएको छ कि कारखानाले “टोर्नाडोले कम्पनीमा प्रत्यक्ष हान्नु अघि आफ्ना कर्मचारीहरूलाई सुरक्षा सावधानीको रूपमा आफ्नो कार्यस्थल छोड्न अनुमति दिन साढे तीन घन्टासम्म पुर्याएको थियो।” कारखानाले त्यसो गर्न अस्वीकार गरेर श्रमिकहरूको “अधिकारप्रति स्पष्ट उदासीनता” देखाएको छ, मुद्दामा भनिएको छ।
फ्याक्ट्रीका कर्मचारी हेली कन्डरले मंगलबार एसोसिएटेड प्रेसलाई बताएअनुसार एक पर्यवेक्षकलेयदि उनी छिट्टै घर गइन् भने उनलाई लिखित अनुशासनात्मक कारबाहीको धम्की दिएका थिए। कन्डरले प्रश्न गरे किन कम्पनीले कामदारहरूलाई घर जान प्रोत्साहित गरेन – वा कम्तिमा उनीहरूलाई खतराको राम्रो बुझाइ दिइएन। यद्यपि साँझ ६बजेको वरिपरि पहिलो टोर्नाडो आउनु अघि साइरन बजाइएको थियो। त्यसैगरी शुक्रबार राति ९ बजेतिर, आँधी आउनुभन्दा केही समय अगाडि।
मुद्दमा पहिचान गरिएको एक मात्र वादी एलिजा जोनसन हुन्, जो मैनबत्ती कारखानामा रातको समयमा काम गरिरहेका थिए जतिबेला आँधीबेहरी आएको थियो। अन्य कामदारहरुले डरका कारण आफ्नो नाम खुलाउँन चाहेका छैनन् । आँधी आउँने बेला त्यहाँ१००भन्दा बढी मानिसहरू मैनबत्ती अर्डरमा काम गरिरहेका थिए। यद्यपि कम्पनीले भने आँधी आएपछि कामदारहरुले विना जानकारी भागेकाले कति जना काम गरिरहेका थिए भन्ने एकिन विवरण नदेखिएको जनाएको छ । शुक्रबार राति शुरु भएको आँधीले अर्कान्सासदेखि इलिनोइस र छिमेकी राज्यका केही भागहरूमा केन्टकीबाट २००-माइल (३२०-किलोमिटर) लामो क्षेत्रमाप्रत्यक्ष प्रभाव पारेको छ । ती क्षेत्रहरूमा पनि ठूलै क्षति भएको छ ।
बेशियरले भनेका छन् कि केन्टकीको कार्यस्थल सुरक्षा एजेन्सीले आठ जनाको मृत्युको विषयमा अनुसन्धान गर्नेछ। त्यसैगरी यहाँका भग्नावशेष र फोहोरले यो राज्यलाऐ अस्तव्यस्त बनाएको छ । यसको पुनःनिर्माण र जनधनको सामान्यीकरणतर्फ जान अझै लामो समय कुर्नुपर्ने यहाँका मेयरले बताएका छन् । प्रहरी, आकस्मिक सेवाका अन्य जनशक्ति तदारुकतासाथ यस क्षेत्रमा उद्धार रसहजीकरणका निम्ति खटिएका छन् । बीबीसी र सीएनएनहरूले विशेष महत्वकासाथ दैनिक रिपोर्टहरु देखाइरहेका छन् ।वातावरणविद् र वैज्ञानिकहरूले वातावरणीय असर र बढ्दो तामपानलाई यस्ता उग्र प्राकृतिक विपत्तिको कारण मानेका छन् ।
सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण क्षति मध्ये: टोर्नाडो वा बलियो हावाले केन्टकीमा एक ओगटेको मैनबत्ती कारखाना, पश्चिमी इलिनोइसको एक अमेजन गोदाम, र अर्कान्सासको एक नर्सिंग होम भत्कियो, प्रत्येक समुदायका मानिसहरूलाई मार्यो र प्रतिक्रियाकर्ताहरूलाई अरूलाई बचाउनको लागि भत्कियो।
त्यसैगरी उक्त आँधीले सेन्ट लुइस बाहिर इलिनोइस शहर एडवर्ड्सभिलमा रहेको अमेजन गोदाममा कम्तिमा छ जनाको मृत्यु भएको छ । आँधीले भवनको ठूलो संरचनामा क्षति पुर्या एको छ । एडवर्ड्सभिल फायर चीफ जेम्स ह्वाइटफोर्डले भनेका छन् यो अत्यन्तै दर्दनाक छ । पैतालीस जनालाई भवनबाट बाहिर निकालेका थिए ती मध्ये केही अझै गम्भीर घाइते छन् ।
त्यसैगरी अर्कान्सास, मिसौरी र टेनेसीमा पनि घातक विनाशका दर्दनाक रेपोर्ट आएका छन् । दैनिक जनजीवन अस्तव्यस्त बनाएको टोर्नाडोको क्षति अहिले सङ्कलन भइरहेको छ । भत्किएका संरचनाका पुनः निर्माण हुन धेरै समय लाग्नर यहाँका अधिकारीहरूलेजनाएका छन् ।
उत्तरपूर्वी अर्कान्सास शहर मोनेटमा, आँधीले क्षतिग्रस्त नर्सिङ होममा कम्तिमा एक व्यक्तिको मृत्यु भएको थियो । त्यहाँका मेयर बब ब्ल्याङ्कनशिपले जनाएअनुसार नर्सिङ होममा, उद्धार गर्नु अघि धेरै मानिसहरू फसेका थिए र ती मध्ये कम्तिमा २० जना घाइते भएको सीएनएनले उल्लेख गरेको छ । पत्रकार सम्मेलन आयोजना गर्दै केन्टकी आपतकालीन व्यवस्थापन निर्देशक माइकल डोसेटले आँधीले ठूलो जनधनको क्षति पुर्याएको र त्यहाँको इतिहासमा यो अत्यन्तै दुःखद र दर्दनाक भएको टिप्पणी गरेका छन् । संघीय आपतकालीन व्यवस्थापन एजेन्सीका ट्रकहरू राहात सामग्री सहित प्रभावित क्षेत्र पुगेका छन् । सम्भवतः २०२१ मा अमेरिकामा देखिएको यो नै ठूलो प्राकृतिक विपद् हो ।
जब यस्ता कुनै प्राकृतिक प्रकोप घोषणा गरिन्छ तब संघीय सरकारले संघीय आपतकालीन व्यवस्थापन एजेन्सी (FEMA) को नेतृत्वमा, राज्य, जनजाति, क्षेत्रहरू, र इन्सुलर क्षेत्रहरू र प्रकोपबाट प्रभावित स्थानीय अधिकार क्षेत्रहरूको अनुरोध र समर्थनमा आवश्यक सहयोग गर्ने गर्दछ। त्यस्ता सहयोगात्मक प्रतिक्रिया कार्यहरू राष्ट्रिय प्रतिक्रिया फ्रेमवर्क अन्तर्गत व्यवस्थित गर्ने गरिएको छ ताकि स्थानीय स्तर र केन्द्रको समन्वयमा राहात र उद्धारको काम छिटो र व्यवस्थित होस् । यस्तै व्यवस्थित संरचना र सबै स्रोत र साधनको उपलब्धताले अमेरिकामा आइरहने यस्ता प्राकृतिक विपत्तिलाई समयमै र सहज रूपमै सम्बोधन गर्न सकेको देखिन्छ । दुई हप्ता अघिको केटन्टकी लगायत अन्य राज्यमा टोर्नाडोले पारेको तहसनहस अहिले सामान्यीकरणतर्फ गइरहेको छ । राज्यको उपस्थिति जनताले प्रत्यक्ष्यरूपमा गरेको अनुभूति गरेका समाचार बाहिर आइरहेका छन् ।-Photo: Agency
